یاتاقان چیست؟
یاتاقان در واقع نوعی بیرینگ به شکل ورقه فلزی نسبتا باریک است که ضمن تنظیم لقی میل لنگ و شاتونها، حرکت روان آنها حین روشن بودن موتور را تضمین میکند. یاتاقان (به انگلیسی: Bearing) وسیلهای است که اجازه حرکت نسبی مشخصی را بین دو یا بیشتر از دو قطعه را میدهد که به طور نمونه به صورت چرخش یا حرکت خطی است. یاتاقانها میتوانند به صورت گستردهای بر طبق حرکتی که مجازند داشته باشند و یا براساس اصول کاریشان و همچنین جهت بارهای اعمالی که میتوانند تحمل کنند، طبقهبندی شوند.
تاریخچه و تکامل یاتاقان :
یک نوع متقدم از یاتاقانهای خطی از سه بدنه استفاده میکند که بر روی هم و در زیر قلمبند قرار دارند. گرچه هیچ مدرک قاطعی وجود ندارد اما این فناوری ممکن است به قدمت ساخت هرم گیزا مصر باشد. یاتاقانهای خطی مدرن از اصول مشابهی استفاده میکنند با این تفاوت که بعضی مواقع از ساچمه به جای غلتک استفاده میشود.
یاتاقانها در موتورهای احتراقی به دو نوع ثابت و متحرک دستهبندی میشوند
یاتاقانهای ثابت بین محل تماس میل لنگ با بلوک سیلندر و کپههای آن قرار گرفته و لقی عمودی میل لنگ نسبت به بدنه را تنظیم میکنند. یاتاقان متحرک نیز به گونهای مشابه در محل تماس میل لنگ و دسته شاتونها نصب شده و لقی شاتون نسبت به میل لنگ را تنظیم میکند. معمولا یک یا دو جفت بغل یاتاقان نعلی شکل نیز برای تنظیم لقی افقی میل لنگ در پیشرانههای احتراق داخلی مورد استفاده قرار میگیرد.
شما میتوانید با مراجعه به شرکت لوازم یدکی سامکو از بهترین و به روز ترین لوازم یدکی خودرو چینی بهره مند شوید.
زمانی که موتور خودرو روشن میشود، لایه نازکی از روغن در فضای باریک میان یاتاقانها و میل لنگ تشکیل شده و موجب از بین رفتن اصطکاک این قسمتها میشود تا میل لنگ بتواند حرکت دورانی خود را به سهولت تداوم بخشیده و پیشرانه خودرو به کار خود ادامه دهد.
منظور از یاتاقان زدن چیست؟
هر عاملی که باعث دفرمه شدن یا آسیب دیدن یاتاقانها شود، به طوری که یاتاقان به میل لنگ بچسبد یا بیش از حد از آن فاصله بگیرد، لایه روغن دیگر قادر نخواهد بود به درستی فضای خالی میان این دو را پر کند؛ اصطلاحا در این وضعیت گفته میشود که موتور یاتاقان زده است. اگر یاتاقان با سطح میل لنگ تماس پیدا کند و به آن بچسبد، حرکت موتور (دوران میل لنگ) سنگین شده و در نهایت پیشرانه از کار خواهد افتاد.
اگر یاتاقانها در اثر خوردگی و سایش، ضخامت استاندارد خود را از دست بدهند و بیش از حد نازک شوند، میل لنگ دیگر نمیتواند بدون لرزش به کار خود ادامه دهد، چرا که لقی استاندارد آن از بین رفته و حین کارکرد همواره صدایی شبیه به تق تق یا لق لق از ناحیه یاتاقان معیوب شنیده میشود.
علائم نشان دهنده یاتاقان زدن
از علائم یاتاقان زدن می توان به روشن ماندن و چشمک زدن چراغ روغن اشاره کرد. با افزایش دور موتور به بیش از ۱۲۰۰ rpm صدای یاتاقان ها و برخورد دو فلز به گوش می رسد. در صورت یاتاقان زدن باید میل لنگ را برای تعمیر به تراشکاری برده و بر اساس استاندارد ها تعمیر شود. البته اگر قبلا میل لنگ را به تراشکاری برده باشید، دیگر قابلیت تعمیر مجدد وجود ندارد. همچنین یاتاقان زدن علت هایی هم دارد.
شرکت لوازم یدکی سامکو عرضه کننده مقرون به صرفه ترین لوازم یدکی خودرو میباشد.
دلایل یاتاقان زدن :
- خراب شدن پمپ روغن
- تمام شدن آب موتور و راندن خودرو در این صورت و داغ شدن بیش از حد موتور به هر علتی مانند سوختن واشر سرسیلندر
- کهنه شدن بیش از حد روغن موتور و حتی کثیف بودن فیلتر روغن
- رانندگی با سرعت های بالا در محدوده قرمز دور موتور
- خوردگی در یاتاقان های غلتشی ممکن است به شکل های مختلف وبه دلایل گوناگون رخ دهد.
- استفاده کردن از روغن موتور نامرغوب
- لقی شاتون
چگونگی کاهش اصطکاک توسط یاتاقان:
یاتاقانهای ساده به طرز گستردهای استفاده میشوند و از سطوح برای تماس سایشی استفاده میکنند
بهخصوص با وجود روانکاری، آنها معمولاً عمر و اصطکاک کاملاً قابل قبولی میدهند. از سوی دیگر، یاتاقانهای با اصطکاک کم معمولاً به خاطر راندمانشان، کاهش فرسایش و استفاده گسترده در سرعتهای بالا را تسهیل میکنند، دارای اهمیتاند. اصولاً یک یاتاقان میتواند اصطکاک را با امتیاز شکلش، با موادش و یا با معرفی و داشتن یک سیال بین سطوح و یا جدا کردن سطوح با یک میدان الکترومغناطیسی، کاهش دهد.
- با کمک شکل یاتاقان
معمولاً مزایایش را با استفاده از غلتکها و یا کرهها و یا با شکل دادن یاتاقانهای خمشی حاصل میکند.
- با کمک مواد یاتاقان
با بهرهگیری از طبیعت موادی که یاتاقانها را تشکیل میدهند. (یک مثال میتواند استفاده از پلاستیک باشد که اصطکاک سطحی کمی دارد.)
- به کمک یک سیال یاتاقان
با بهره بردن از ویسکوزیته کم یک لایه سیال مانند یک روانساز و یا یک واسطه فشرده شده که از برخورد دو سطح جلوگیری کند؛ یا با کاهش نیروی عمودی بین آنها.
- به کمک میدانهای الکترومغناطیسی یاتاقان
با استفاده از میدانهای الکترومغناطیسی، مانند میدان مغناطیسی، تا از برخورد سطوح جامد جلوگیری کند.
اصول عملکرد یاتاقان
حداقل شش اصل کاری معمول وجود دارد:
- یاتاقان ساده که معمولاً بوش، یاتاقانهای سرمحور، یاتاقان بوش، یاتاقانهای خاندار، یا یاتاقانهای ساده نامیده میشوند.
- غلتشی مانند یاتاقانهای ساچمهای (بلبرینگها) و یاتاقانهای غلتکی (رولربرینگها).
- مرصع که نیروها در آن بوسیله پیچیدن جزئی خارج از مرکز محور، تحمل میشود.
- لغزشی که در آن نیروها توسط یک سیال و یا گاز تحمل میشوند.
- مغناطیسی که در آن نیرو با کمک یک میدان مغناطیسی تحمل میشود.
- خمشی که در آن حرکت با المان نیرویی که خم میشود، تأمین میشود.
در پایان توصیه میکنیم به منظور جلوگیری از بروز عیب در عملکرد یاتاقانها، از روغن استاندارد در پیشرانه استفاده کرده و طی بازههای زمانی معین و حتی پیش از موعد نسبت به تعویض آن اقدام کنید. همچنین سعی کنید ضمن وارد نیاوردن فشار بیش از حد به موتور، همواره نسبت به عملکرد صحیح مجموعه سیستم خنک کننده و ترموستات و نیز کافی بودن میزان مایع روانکار و خنک کننده در پیشرانه اطمینان حاصل فرمایید.
لوازم یدکی ام وی ام و سایر خودروهای چینی را با ضمانت نامه ۴ماهه بدون قید و شرط از شرکت قطعات خودرو چینی سامکو بخواهید
با تلفن های ۳۳۹۶۱۹۵۵-۰۲۱ و ۳۳۹۸۰۲۴۰-۰۲۱ با دفتر مرکزی ما تماس بگیرید.